Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Torilis africana & Gladiolus x byzantinus

fotò
fotò
Tourilis(-african)

Torilis africana

Apiaceae Umbelliferae

Nom en français : Torilis pourpre.

Descripcioun :
Aquéu Torilis, trachis dins li roucaio cauquiero e en ribo de camin. Es uno planto pulèu primo e ramificado en aut. Li fueio soun divisado en tres partido coume l'enflourejado ço que lou destrìo bèn de Torilis arvensis. Li fru, espinous, soun un pau poupre.

Usanço :
Se counèis pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.

Port : Erbo
Taio : 0,2 à 0,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Torilis
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Abriéu à avoust

Liò : Roucaio - Camin - Garrigo - Relarg dubert
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterrano-Africo-Sud
Ref. sc. : Torilis africana Spreng., 1815 (= Torilis purpurea (Ten.) Guss., 1827 )

fotò
fotò
Coutèu(-de-Bizànci)

Gladiolus x byzantinus

Iridaceae

Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.

Nom en français : Glaïeul de Byzance.

Descripcioun :
Lou coutèu-de-Bizànci duerb à la primo si poulìdi flour dins li prado e ermas secarous de Prouvènço pas trop liuen de la mar. Es un bastard naturau entre Gladiolus italicus e Gladiolus dubius. A li coulour dóu premié e un pau la larjour dóu segound. D'efèt li tepalo d'en aut sus li coustat soun pu larg que li dóu coutèu d'Itàli. Peréu lis antèro soun pu courteto (fotò) e li grano un pau alado, mai pas tant que pèr Gladiolus dubius.

Usanço :
Li coutèu coume la maje part dis Iridaceae soun empouisounant.

Port : Erbo
Taio : 0,6 à 1,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Prado - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus x byzantinus Mill., 1768 (= Gladiolus communis subsp. byzantinus (Mill.) Douin, 1931 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
RR
R
R
ges
R
ges

Torilis africana & Gladiolus x byzantinus

R
RR
C
C
RR
R
R
ges

Coumpara Tourilis(-african) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutèu(-de-Bizànci) emé uno autro planto

fotò